Przejdź do zawartości

Stanisław Ordyk

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Ordyk
Czernik
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

15 lutego 1917
Machów

Data i miejsce śmierci

11 czerwca 1979
Zabrze

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Bataliony Chłopskie
Ludowe Wojsko Polskie

Formacja

Korpus Ochrony Pogranicza

Jednostki

1 Pułk Samochodowy

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Partyzancki

Stanisław Ordyk ps. „Czernik”, (ur. 15 lutego 1917 w Machowie, zm. 11 czerwca 1979 w Zabrzu) – polski działacz ruchu ludowego, żołnierz wojny obronnej 1939 r., dowódca oddziału Batalionów Chłopskich, oficer Wojska Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1917 w rodzinie chłopskiej mieszkającej w Machowie. Ukończył szkołę podstawową i dwuletnią szkołę rolniczą w Mokrzyszowie. W czasie nauki wstąpił do Związku Młodzieży Wiejskiej "Wici" a po zakończeniu edukacji jako ochotnik zgłosił się do służby zawodowej w Wojsku Polskim. Służbę pełnił w 24 batalionie Korpusu Ochrony Pogranicza w Sejnach.

W czasie agresji III Rzeszy, Słowacji i ZSRR w 1939 walczył w bitwach nad Narwią i pod Grodnem. Po wyrwaniu się z niemieckiego okrążenia w rejonie Sopoćkiń razem z oddziałem przekroczył granicę litewską i został internowany w obozie jeńców wojennych w Birsztanach[1]. Tam Związek Studentów Polskich przygotował mu fałszywy paszport na nazwisko Czernik, które stało się jego pseudonimem. W lutym 1940 Stanisław Ordyk wrócił do swej rodzinnej wsi Machów. Wstąpił do tworzonych Batalionów Chłopskich, przyjął pseudonim „Czernik” został powiatowym szefem łączności i szefem Komendy Obwodu[2]. Jako dowódca oddziału partyzanckiego Batalionów Chłopskich liczącego około 120 ludzi[3]. brał udział, 25 marca 1943 w nieudanej akcji na więzienie w Mielcu przeprowadzonej razem z oddziałem Armii Krajowej[4]. 10 października 1943 dowodził oddziałem w potyczce z żandarmerią niemiecką w pobliżu miejscowości Stale. W walce zginęło czterech Niemców[5]. 30 lipca 1944 razem z oddziałem brał udział w walkach przy tworzeniu przez armie radziecką przyczółka sandomiersko-baranowskiego[6][7].

 Osobny artykuł: Oddział Partyzancki BCh Czernika.

Po rozwiązaniu oddziału i służbie w Milicji Obywatelskiej razem z grupą około 20 partyzantów wstąpił w szeregi Ludowego Wojska Polskie i przeszedł szlak bojowy najpierw z 1 Armią a następnie 2 Armią Wojska Polskiego. Służył w 1 Pułku Samochodowym[8].

Po zakończeniu II wojny światowej napisał książkę Hasło "Wisła" wydaną w 1970 przez Ludową Spółdzielnię Wydawniczą. Książkę w formie wspomnień dowódcy oddziału partyzanckiego, poświęcił pamięci Józefa Dybusa oraz wszystkim żołnierzom Batalionów Chłopskich, ziemi tarnobrzesko-sandomierskiej, którzy życie swoje oddali za wolność Polski[9].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Ordyk 1989 ↓, s. 12-14.
  2. ↑ Sokół 1976 ↓, s. 47.
  3. ↑ Gmitruk, Matusak i Nowak 1983 ↓, s. 653.
  4. ↑ Gmitruk, Matusak i Nowak 1983 ↓, s. 109.
  5. ↑ Gmitruk, Matusak i Nowak 1983 ↓, s. 233.
  6. ↑ Gmitruk, Matusak i Nowak 1983 ↓, s. 501,502.
  7. ↑ Fitowa 1984 ↓, s. 450.
  8. ↑ Słownik biograficzny 1989 ↓, s. 299.
  9. ↑ Ordyk 1989 ↓, s. 5.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alina Fitowa: Bataliony Chłopskie w Małopolsce 1939-1945. Działalność organizacyjna polityczna i zbrojna. Warszawa: 1984.
  • Stanisław Ordyk: Hasło Wisła. Warszawa: 1970.
  • Jan Sokół: Konspiracja nak Wisłą i Sanem. Warszawa: 1976.
  • Janusz Gmitruk, Piotr Matusak, Jan Nowak: Kalendarium działalności bojowej Batalionów Chłopskich 1940-1945. Warszawa: 1983.
  • Praca zbiorowa: Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1989.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Ordyk&oldid=74841792”